Những người sành ăn về các món ăn ở miền Tây đa số đều nhận xét rằng, có rất nhiều món ngon miền Tây được nấu chung với dừa, chế biến từ dừa hoặc ăn với nước cốt dừa… Dừa được xem là nguyên liệu chính, là “bí quyết” để có món ăn ngon, đậm đà và hấp dẫn. Sau một vòng tìm hiểu về các món ăn được nấu với dừa ở miền Tây, Viet Fun Travel đã tổng hợp được khá nhiều món, một số món tiêu biểu đó là:
1. Tương kho dừaThỉnh thoảng người dân miền Tây cũng ăn món này để “đổi vị”. Món này người ăn chay hay ăn mặn gì cũng dùng được. Để chế biến món này khá là đơn giản. Tương hột cho vừa đủ ăn, pha thêm nước cốt dừa vào, để nồi lên đun nhỏ lửa. Khi tương có độ sánh là có thể tắt bếp. Tùy theo khẩu vị mà nêm nếm cho vừa ăn. Có thể cho thêm khổ qua, đậu hữ hay đậu bún và rồi kho chung, ăn cũng rất ngon. Món này người miền Tây hay ăn chung với cơm trắng kèm rau sống trong vườn. Bữa cơm đạm bạc với tương kho dừa nhưng ăn rất ngon miệng. Từ món ăn này cho thấy sự quan trọng của nước cốt dừa hay nước dừa trong việc chế biến món ăn ở miền Tây. CÓ thể nói, chỉ có miền Tây mới có đa dạng và phong phú các món ăn được chế biến từ dừa như thế.
Tương kho dừa ăn với cơm trắng còn nóng và rau thì rất tuyệt
2. Thịt heo kho dừaMón này người miền Trung hay miền Bắc còn gọi là thịt kho tàu. Thịt kho nước dừa là món ăn ngon ở miền Tây, nhất là miệt Bến Tre. Vùng nào cũng có thể chế biến món ăn này ngon nhưng chỉ có Bến Tre thì món ăn này mới đậm đà, khác biệt. Sau khi ướp thịt thì nguyên liệu chủ yếu để nấu là nước dừa, mà nước dừa ở Bến Tre thì phải nói là “số 1”. Nước dừa để nấu phải chọn đúng loại dừa xiêm có thể uống được (tránh hái dừa quá non). Nước dừa xiêm có vị thanh ngọt nên khi nấu với thịt thì tỏa lên mùi thơm ngào ngạt. Lửa để nhỏ cho nước dừa thấm vào từng thớ thịt. Có thể cho thêm trứng vịt để làm phong phú thêm món ăn. Khi nước dừa sắc lại thì màu ánh lên đẹp và dậy mùi hấp dẫn. Đến du lịch miền Tây, đặc biệt là vùng Bến Tre mà được thết đãi món thịt kho dừa thì quả là khách quý.
3. Lẩu gà lá trúc nước cốt dừaLá trúc ở đây không phải là loại lá trúc thuộc họ tre, trúc như chúng ta thường thấy mà đây là một loại cây mọc ở rừng núi vùng đất An Giang. Lá trúc là lá của một loài cây thuộc chi cam chanh, được người dân địa phương gọi là cây trúc. Một số nơi người dân gọi cây này là cây chanh Thái hay cây chấp. Cây trúc mọc hoang và được trồng phổ biến ở vùng Bảy Núi, An Giang. Sau này, người dân biết tận dụng những chiếc lá trúc quý hiếm để chế biến món ăn, và món lẩu gà hấp lá trúc là một trong những món như thế.
Lá trúc và dừa làm gia vị cho món lẩu gà thêm đậm đà và ngon
Lẩu gà hấp lá trúc là đặc sản nổi tiếng của An Giang có hương vị thơm nồng, the the vô cùng độc đáo. Gà được nấu với nước cốt dừa với lá trúc cho thêm vị đậm đà. Mùi thơm của gà quyện với mùi nước dừa và phảng phất mùi lá trúc làm nên hương vị khó lẫn với các món ăn khác. Ăn lẩu gà lá trúc nước cốt dừa, thực khách cảm nhận được vị ngọt của gà thả vườn (gà đi bộ), vị ngọt béo của nước cốt dừa và vị chua the của lá trúc. Tất cả các vị này hòa chung tạo nên một mùi vị độc đáo, thơm phưng phức. Để ăn món này, thực khách dùng chung với bún, cù nèo, bông bí, bông súng hoặc so đũa. Món lẩu gà lá trúc nước cốt dừa ngon một phần nhờ có thêm vị nước cốt dừa beo béo. Có thể nói đây là một món ăn vô cùng sáng tạo, độc đáo của người dân miền Tây khi biết tận dụng những “ưu thế” của nước cốt dừa. Du lịch miền Tây đến vùng đất An Giang bạn đọc nhớ tìm món lẩu này để thử.
4. Cơm dừaMón cơm dừa làm khá công phu nên ngày nay chỉ có những nhà hàng lớn mới phục vụ. Du khách đi Tour miền Tây muốn thử món này phải đặt trước mới có. Dừa chọn quả ngon, tươi, gọt sạch vỏ, chừa lại gáo và đế dừa phải gọt bằng để khi nấu dừa không bị lăn đổ. Dùng dao bén vạt mặt dừa cho khéo, để dùng làm nắp đậy. Đổ hết nước dừa ra tô. Gạo ngâm nước, vò sạch và đổ ra rổ cho ráo. Cho gạo vào trái dừa, đổ nước dừa vào xâm xấp mặt gạo, đậy nắp lại. Khi cho gạo vào nhớ cho gạo, nước vừa đủ để gạo chín đều mà không khô hoặc nhão. Cuối cùng là công đoạn cho dừa vào xửng hấp khoảng 1 tiếng là chín. Cơm dừa khi khi nên để trong xửng, ăn tới đâu lấy tới đó để cơm còn nóng mới giữ được vị thơm ngon. Nếu đem dừa ra sớm thì dừa nguội và sậm màu. Món này ăn với món tép rang nước cốt dừa thì đúng là “song kiếm hợp bích”. Món cơm dừa một lần nữa cho thấy người miền Tây đã rất biết cách “tận dụng” trái dừa và các nguyên liệu từ dừa vào việc chế biến nên những món ăn ngon.
Cơm dừa là món nấu rất cầu kỳ nhưng cũng rất ngon
5. Cá bống kho dừa, tép rang dừaCá bống kho dừa là món ăn ngon dân dã, thường thấy trong các bữa cơm của người miền Tây. Cá bống dừa còn tươi, làm sạch, chà vảy và cho vào nồi. Tẩm ướp gia vị và cho nước cốt dừa vào xâm xấp, để lửa riu riu. Nước cốt dừa từ từ thấm dần vào từng thớ thịt cá bống, sắc lại, thơm lựng. Người miền Tây thường ăn cơm cá bống kho dừa với rau cải trời luộc và bù ngót nấu canh. Về miền Tây có thể khách được đãi một bữa cơm đạm bạc với cá bống kho dừa như thế. Đơn giản mà rất ngon, rất hấp dẫn! Ngoài ra, ở miền Tây còn có món tép rang dừa khá phổ biến. Món này thường thấy trong bữa ăn của người dân ở vùng đất Bến Tre. Món này ngon, béo nhờ vào nước cốt dừa khi chế biến. Tép rang dừa ăn với cơm trắng còn nóng thì quả là tuyệt vời. Khách có thể ăn không biết no.
6. Bánh xèo nước cốt dừa miền Tây Nam BộBánh xèo là loại bánh rất phổ biến ở Việt Nam. Có nhiều loại bánh xèo, tùy theo vùng miền mà có cách chế biến có đôi phần khác biệt. Riêng bánh xèo miền Tây thì người miền Tây hay cho ít nước cốt dừa vào bột đổ bánh xèo để bánh thêm vị ngọt và độ béo. Để chế biến món này, khâu quan trọng nhất là pha bột sao cho vừa, không quá lỏng, không quá đặc. Gạo thơm (loại gạo mới) đem ngâm rồi xay nhuyễn. Đổ nước cốt dừa, nước dừa tươi vào bột gạo vừa xay, pha cho loãng đều rồi bỏ thêm hành là xắt nhuyễn, bột nghệ, muối, đường, bột ngọt, trứng gà. Khi pha, người làm bánh tính toán sao cho các gia vị lượng vừa đủ, nhất là nước cốt dừa, để bánh vừa miệng ăn lại dễ tróc, dễ lấy.
Bánh xèo miền Tây có hương vị của nước cốt dừa
Bánh xèo hấp dẫn 1 phần nhờ nhân ngon. Có thể dùng nấm hương, nấm mèo, nấm rơm thịt heo, tôm, tép, thịt gà bằm nhuyễn và giá sống, củ sắn, bông điên điển… để làm phong phú thêm nhân bánh. Bánh ăn kèm với các rau sống như xà lách, dấp cá, tần ô, húng cây, húng lủi, quế, cảo bẹ xanh v.v... Và nước chấm cũng là thành phần không thể thiếu. Nước chấm ngon cũng làm tăng thêm vị ngon của bánh. Bánh khoái ở Huế cũng được làm tương tự như bánh xèo nhưng bánh nhỏ hơn, ít giòn hơn và ít béo hơn bánh xèo Nam Bộ. Có lẽ do văn hóa ẩm thực vùng miền, người miền Tây luôn thích bỏ nước dừa hay nước cốt dừa khi chế biến món ăn. Đi Tour miền Tây nếu có ngang qua hàng bánh xèo, nhớ thử vài cái để biến độ ngon của bánh xèo nước cốt dừa Nam Bộ.
7. Bánh tằm bìMón bánh này khá lạ với người miền Trung, miền Bắc nhưng ở miền Tây đây lại là món ăn phổ biến, dân dã. Món bánh tằm bì gồm sợi bánh tằm to mềm, bì cắt nhuyễn, thịt heo xào và rau sống. Khi ăn có cho thêm nước cốt dừa béo ngậy bên trên. Để có sợi bánh tằm bì ngon, bột làm bánh phải là bột được chế biến từ gạo ngon, ngâm qua đêm rồi đem xay với nước muối pha loãng. Sau đó bột gạo được ngâm tiếp 2 đêm nữa. Mặc dù nguyên liệu chính để làm món ăn này là những sợ bánh tằm mềm, dai nhưng ngon hay không là ở chỗ nước cốt dừa ngọt, thơm, béo. Món bánh tằm bì lạ miệng là nhờ nước cốt dừa. Những người mới lần đầu ăn có thể thấy lạ với món ăn gồm thịt, bì, nước mắm tỏi ớt lại được rưới nước cốt dừa lên trên. Tuy nhiên, khi ăn rồi thì lại thấy ghiền cũng chính vì “sự lạ” đó.
Bánh tằm bì ở miền Tây
8. Bánh da miền TâyBánh da miền Tây hay còn gọi là bánh lá mơ, một loại bánh rất quen thuộc của người miền Tây. Bánh này có nhiều ở Bến Tre, Tiền Giang. Bánh được làm từ lá mơ xay nhuyễn, vắt lấy nước rồi nhồi vào chung với bột gạo. Người miền Tây thường ăn bánh da kèm với chuối hấp, bánh chuối nếp, bánh bèo nhân đậu xanh, bánh khoai mì. Muốn cho món bánh da ngon, khi ăn người ta thường có nước cốt dừa vào để có độ ngọt và béo. Xé nhỏ bánh da, rưới nước cốt dừa, rắc thêm mè vàng lên trên là có dĩa bánh da ngon. Vị bùi của mè rang, vị béo của nước cốt dừa quyện vào từng sợi bánh da mềm sẽ làm cho món ăn trở nên ngon hơn. Nếu có dịp đi du lịch miền Tây, bạn đọc nhớ đừng quên tìm thưởng thức món ăn này.
9. Bánh canh tôm nước cốt dừaMiền Tây có rất nhiều dừa, đặc biệt là tỉnh Bến Tre. Chính vì thế mà hầu hết các món ăn đều được người dân chế biến, biến tấu và nấu chung với các nguyên liệu từ dừa như nước dừa, nước cốt dừa, cơm dừa… Và món bánh canh tôm nước cốt dừa là một trong những món ngon được chế biến từ dừa như thế. Món bánh canh tôm nước cốt dừa có thành phần chính là sợi bánh, tôm và nước cốt dừa. Chọn tôm tươi chắc thịt, lột vỏ, bỏ chỉ đen và dùng dao đập dẹp. Sau đó bắc chảo dầu nóng, cho tôm vào cùng một ít gia vị, đảo đều đến khi tôm vừa chín thì tắt bếp. Để phần tôm này sang một bên, tiếp tục cho sợi bánh làm từ bột gạo vào đun sôi, khi gần chín cho tôm đã làm sẵn vào, sau đó cho nước cốt dừa vào và nêm gia vị cho vừa ăn.
Bánh canh tôm nước cốt dừa ở miền Tây, món lạ mà ngon
Tô bánh canh tôm nước cốt dừa hoàn chỉnh có màu trắng của sợi bánh canh, màu trắng đục hơi sệt của nước dùng, màu hồng của tôm và điểm xuyết một chút sắc xanh của hành lá. Nếu thích, có thể rắc thêm chút tiêu để lên mùi vị. Bánh canh tôm nước cốt dừa ăn có vị béo của nước cốt dừa, vị dai dai của bột và thơm giòn đậm đà của vị tôm. Sau này, người ta “biến tấu” thêm 1 ít nấm rơm hay 1 ít thịt heo vào trong đó cho thêm phần phong phú. Đi
tour du lich mien Tay hay đi công tác, nhớ ghé thưởng thức 1 tô bánh canh tôm nước dừa ngon đậm đà này.
10. Bánh canh cá lóc nước dừa miền TâyCá lóc miền Tây có nhiều, và một món ăn đi kèm với cá lóc là món bánh canh. Bánh canh cá lóc khác với những loại bánh canh khác ở chỗ sợi bánh tuy cũng được làm bằng bột gạo nhưng bột không xay bằng máy mà giã bằng tay. Cũng không dùng máy để se rồi cắt bánh thành sợi tròn dài. Vì thế, sợi bánh nhìn ngắn hơn, mập hơn, hai đầu nhọn hơn (nhìn giống hệt sợi bánh lọt). Do vậy, để làm món bánh này mất rất nhiều thời gian, rất công phu nhưng bù lại sợi bánh ăn rất ngon mà rất lạ. Sợi bánh hơi dày hơn sợi bánh thường thấy, bột mềm nhưng vẫn dai.
Hầu hết các món ăn ở miền Tây đều có sự “tham gia” của nước cốt dừa
Bánh canh cá lóc có gốc gác từ miền Trung nhưng khi vào đến miền Tây thì người dân Nam Bộ đã nêm nếm gia vị, thay đổi 1 chút để hợp với khẩu vị của người miền Tây. Có thể thêm 1 chút nước dừa vào để làm tô bánh canh cá lóc thêm hoàn hảo. Với nhiều thực khách, chỉ cần 1 lần thử thưởng thức món ăn này sẽ không bao giờ quên được hương vị thơm ngon của cá đồng, cái bùi, cái dai của bột gạo và vị béo ngậy của nước cốt dừa. Các nguyên liệu từ dừa đã làm cho món ăn tăng thêm độ ngon và độ hấp dẫn. Nhiều du khách đi Tour du lịch miền Tây thử món ăn này đã không tiếc lời khen tặng.
Người miền Tây thường sáng tạo ra những món ăn ngon để phục vụ du khách gần xa. Những món ăn ở miền Tây thường đậm nét đặc trưng sông nước, miệt vườn cùng sản vật quý mà ông trời đã ban tặng cho vùng đất này - dừa. Đến miền Tây, ngoài những món ăn ngon được nấu với dừa như đã kể trên, du khách có thể tìm thấy các món ăn khác cũng được chế biến với nguyên liệu dừa như củ hũ dừa hầm giò heo, gỏi củ hũ dừa, ốc xào dừa v.v.. Chính những món ăn được nấu từ dừa hoặc được chế biến với dừa đã làm phong phú thêm văn hóa ẩm thực miền Tây.\