Giá vé máy bay sẽ được điều chỉnh trong dịp Tết

Các hãng hàng không đề xuất tăng giá vé máy bay khoảng hơn 20% vào mùa cao điểm như Tết âm lịch và kỳ nghỉ dài trong năm Tuy chưa có văn bản chính thức nhưng các hãng hàng không nội địa đã nhiều lần đề cập với cơ quan quản lý về khả năng tăng giá vé máy bay mùa cao điểm. Một số hãng hàng không cho biết nếu được tăng giá vé máy bay chiều đông khách, các hãng sẽ giảm mạnh giá vé máy bay trên lượt khứ hồi để kích thích nhu cầu đi lại.

Theo đề xuất này, các hãng sẽ tăng giá vé máy bay khoảng hơn 20% vào dịp cung – cầu mất cân đối như Tết âm lịch và kỳ nghỉ dài trong năm. Các chuyến bay trong thời điểm này bị “lệch đầu”, chiều đi quá tải, chiều về rất vắng khách nên tăng chuyến không đồng nghĩa với tăng doanh thu, càng bay càng lỗ. Do không có động lực kinh tế, các chuyến bay mang ý nghĩa chính trị – xã hội nhiều hơn tính chất thương mại nên các hãng đều không nỗ lực tăng chuyến. Ví dụ vào dịp Tết năm 2009, Vietnam Airlines (VNA) có hai đợt tăng chuyến, có đường bay tăng tần suất đến 135% vẫn không đáp ứng hết nhu cầu. Các đường bay lẻ như TPHCM – Quy Nhơn còn căng thẳng hơn, khách vừa ăn Tết xong đã mua vé máy bay cho Tết sang năm.

Đại diện một số hãng hàng không cho biết tổng giá vé phổ thông hai chiều trong lúc cao điểm có thể không đắt hơn nhiều so với giá vé máy bay bán tại thời điểm bình thường nhưng cung – cầu sẽ thay đổi đáng kể. Nhiều người gốc Bắc đang sinh sống, làm việc tại TPHCM sẽ đưa gia đình vào TPHCM ăn Tết thay vì thấp thỏm mua vé máy bay về quê như lâu nay. Như vậy tránh phải mua vé máy bay giá đắt từ TPHCM ra miền Bắc và tận dụng được vé khuyến mãi trên các chuyến bay từ miền Bắc vào. Nhà vận chuyển tăng thêm được doanh thu và có động lực tăng chuyến tương ứng với nhu cầu đi lại của hành khách. Vào mỗi dịp lễ, Tết, nhu cầu đi lại tăng cơ học ít nhất  20%.

Chống vé máy bay chợ đen

Một vấn đề rất đáng lưu ý là vài năm gần đây, tình trạng vé máy bay chợ đen đang gia tăng theo sự mất cân đối cung – cầu vé máy bay. Tại VN, vé máy bay bán qua hệ thống đại lý vé máy bay là chính nên khi cung không đáp ứng đủ cầu sẽ xảy ra tình trạng đầu cơ. Có đại lý đã bỏ vài trăm triệu đồng găm vé máy bay cả chuyến bay ngày cận Tết để bắt chẹt khách mua với giá cao hơn.

Năm ngoái, khi trần giá vé máy bay nội địa một chiều TPHCM – Hà Nội là 1,7 triệu đồng, nhiều hành khách đã phải chi từ 2-3 triệu đồng để mua vé máy bay qua đại lý. Giá vé máy bay đi ngay mua tại sân bay còn được bán ở mức 4 triệu đồng/vé/chiều. Nhìn doanh số bán của đại lý tăng cao bất thường, hãng hàng không biết có tình trạng găm vé máy bay nhưng không thể đóng tài khoản vì đây là sự thuận mua vừa bán giữa đại lý vé máy bay và hành khách. Đại lý có thể đặt chỗ, xuất vé bằng tên bất kỳ, sau đó trừ đi 10% chi phí đổi vé máy bay để bán lại cho khách vẫn có lãi.

Tình trạng vé máy bay chợ đen đặc biệt căng thẳng khi Hãng Hàng không giá rẻ Jetstar Pacific có chính sách đổi vé miễn phí. Đại diện thương mại của hãng cho biết mục đích của chính sách này là tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho hành khách vì trong thực tế, rất nhiều người đã  mua vé máy bay nhưng không thể bay đúng ngày, đúng chuyến vì nhiều lý do. Nhưng chính sách này đang bị lợi dụng và bộc lộ những bất cập. Sắp tới, hãng sẽ thực hiện thu phí đổi vé như đối với các hãng khác để hạn chế tình trạng găm vé của đại lý vé máy bay..

Đối chiếu với các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, các hãng hàng không được tự quyết định giá vé máy bay trên các đường bay cạnh tranh có từ 2 hãng trở lên khai thác (Thông tư số 103/2008 của liên bộ Tài chính-GTVT). Nhưng trong thực tế, Bộ GTVT vẫn chưa cho phép thực hiện Thông tư 103 vì lo không có công cụ can thiệp khi các hãng tăng giá quá đà…